HDP, Dersim katliamının 86’ıncı yıldönümü nedeniyle bir açıklama yayınladı.
Açıklama şöyle:
79 yıl önce, “Ben sizin yalan ve hilelerinizle baş edemedim, bu bana dert oldu; ama ben de sizin önünüzde diz çökmedim bu da size dert olsun” diyen Seyit Rıza’nın onurlu direnişi ve Dersim Tertelesi’nde yitirilen canların hatırası önünde saygıyla eğiliyoruz.
79 yıl önce dönemin hükümeti ve ülkeyi yönetenler, Cumhuriyet tarihinin en karanlık sayfalarından birine imza attı. 4 Mayıs 1937 tarihinde, ‘Tunceli Tenkil Harekatı’ kararıyla Dersim Katliamı başlatıldı, 1938 yılında imha seferberliği sonuçlandırıldı ve aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 10 binlerce Alevi Kürt katledildi. Binlercesi topraklarından kopartılıp sürgüne gönderildi. Binlerce Dersim’li çocuk, özellikle kızlar evlatlık verilerek ailelerinden koparıldı.
Dersim halkının 1937-1938 yıllarında karşı karşıya kaldığı devlet şiddeti bu toprakların tarihinde ne ilkti ne de son oldu. Yüzyıllar boyunca halklar defalarca muktedirlerin şiddet dalgalarıyla karşı karşıya kaldı. Cumhuriyet yıllarında halka yönelik şiddet, ya doğrudan hükümetler ya da resmi ideolojiden beslenen odaklar tarafından gerçekleştirildi. Çorum, Maraş, Sivas katliamları, Kürt halkının 1990’lı yıllarda ve bugün karşı karşıya kaldığı baskı, zulüm ve katliamlar bu zihniyetin devamı oldu.
Bugün Dersimlilerin talepleri çok açıktır: Katliamla özdeşleşen ‘Tunceli’ adı değiştirilmeli, ‘Dersim’ adı iade edilmeli; Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklanmalı; 1937-38 döneminde sürgün edilen Dersimlilerin zararları tazmin edilmeli; ailelerinden alınarak başkalarına verilen Dersim’in kayıp kızlarının akıbetleri ortaya çıkarılmalı; Genelkurmay arşivleri açılmalıdır.
Bıkmadan yinelediğimiz barış çağrısı, aynı zamanda halklarımıza bu zihniyetle yüzleşme çağrısıdır. Aynı zihniyet temelleri üzerinde siyaset yapan iktidar ve muhalefet partilerini, ırkçı politikaların savunucularını ve sürdürücülerini tarihle ve gerçeklerle yüzleşmeye çağırıyoruz.
Dersim Tertelesi’nin hakikatlerine ulaşmak ve gerçeklerle yüzleşmek, toplumsal barış için şarttır. HDP olarak, 86 yıl önce Dersim Tertelesi’nde katledilen tüm canları bir kez daha saygıyla anıyoruz.
Halkların Demokratik Partisi
Merkez Yürütme Kurulu
4 Mayıs 2023
