Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile ABD Başkan Donald Trump ve başkan yardımcısı Vance arasında vuku bulan ‘’tartışma’’ dünyayı hayretler içinde bıraktı. Tartışma hatta bazılarının ‘’boks maçı’’ olarak nitelediği tartışma basının önünde cereyan etti.
Bu görüşmede Trump ve yardımcısı tüm yerleşik kurları ve misafire karşı nezaketi yerle bir etti. Şimdi her kes bunu tetikleyen siyasi-psikolojik nedenleri araştırıyor.
BBC’den Mike Wendling analizden ‘’kıyafet tercihinin’’ bunda tetikleyici bir öğe olabileceğine dikkat çekiyor:
‘’Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Cuma günü Beyaz Saray’da arabasından indiğinde Başkan Donald Trump’ın söylediği ilk şey buydu.
Trump, Zelenskiy’i selamlarken, üzerinde Ukrayna amblemi bulunan askeri tarzda siyah sweatshirt’ünü kastederek, “Bugün hepiniz çok şıksınız” dedi.
Zelenski, 2022’de ülkesine yönelik Rus işgalinin başlamasından bu yana, dünya liderleriyle yaptığı önemli toplantılarda ve ABD Kongresi’ne hitabında bile takım elbise, gömlek ve kravat giymekten kaçınıyor.
Ukrayna lideri, askeri kıyafet tercihinin, savaşın ön saflarında Rus ordusuyla savaşan askerlerle dayanışma göstergesi olduğunu söylüyor.
Ancak bu konu uzun zamandır ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı yardımları eleştirenleri rahatsız ediyordu. Yıllardır bazı sağcı eleştirmenlerin gündeminde olan bir konu olmasının ardından, Cuma günü Oval Ofis’te Trump ve ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ile yapılan ve artık rezil bir hal alan görüşmede hatırı sayılır bir şekilde dünya gündemine geldi.
BBC muhabirlerinin verdiği bilgiye göre, ABD’li bir muhabirin Zelenskiy’e takım elbise giymeyerek etkinliğe saygısızlık ettiği yönündeki sorusu, salondaki havayı anında değiştirdi.
Ve kısa bir süre sonra, daha büyük saygı ve minnettarlık meseleleri, ABD başkanı ve başkan yardımcısının dünya televizyon kameraları önünde Avrupalı müttefiklerini azarlamasına yol açan sıra dışı tartışmayı körükledi.
Toplantı gazetecilerin sorularına açıldığında, soru soranlardan biri de muhafazakar televizyon kanalı Real America’s Voice’un Beyaz Saray baş muhabiri Brian Glenn’di.
“Neden takım elbise giymiyorsun?” diye sordu Glenn ve ekledi:
“Bu ülkenin ofisinde en üst seviyedesin ve takım elbise giymeyi reddediyorsun.
“Bir takım elbiseniz var mı?” diye devam etti. “Birçok Amerikalı, bu makamın onuruna saygı göstermemenizden dolayı sorun yaşıyor.”
Gazetecinin kışkırtıcı sorusu o ana kadar Trump’la diplomatik, hatta dostça bir görüşme yapıyor gibi görünen Ukrayna Devlet Başkanı’nın ilk başta yorgun ve sinirli göründüğü anı işaret ediyordu.
“Bu savaş bittikten sonra kostüm giyeceğim” diye cevap verdi Zelenskiy. (Ukraynacada “takım elbise” kelimesi “kostyum” olarak çevrilebilir.)
Ukrayna Devlet Başkanı daha sonra muhabire sözlü sataşmada bulundu.
“Belki seninki gibi bir şey, evet. Belki daha iyi bir şey, bilmiyorum,” dedi. Odadaki kahkahalar eşliğinde “Belki daha ucuz bir şey giyerim” dedi.
Glenn’in sorusu, Maga siyaset dünyasında uzun zamandır süregelen bir şikayeti dile getirdi. JD Vance gibi bazıları, Ukrayna liderinin üç yıllık askeri yardım için ABD’ye yeterli minnettarlığı veya saygıyı göstermediğini savunuyor.
Dallas’ta yerel bir televizyon muhabiri olan ve muhafazakar çevrelerde Trump yanlısı bir kanal olan Right Side Broadcasting Network’teki çalışmalarıyla daha iyi tanınan Glenn, utanmaz bir Trump hayranı. Geçtiğimiz yıl Politico’ya “Başkan Trump ve America First gündeminin yüzde yüz arkasındayım” demişti .
Trump’ın en açık sözlü destekçilerinden biri olan Georgia Kongre Üyesi Marjorie Taylor Greene ile de birlikte olduğu söyleniyor.
Glenn, Beyaz Saray’ın basın ekibinin bir parçası olarak odadaydı. Bu grup, daha geniş medya adına resmi etkinliklerde başkanı takip eden bir grup muhabirden oluşuyordu.
Trump yönetimi bu hafta gazetecilerden oluşan bir derneğin elinden kontrolünü alarak, bunun “yeni seslere” daha fazla erişim sağlayacağını söyledi.
2020’de kurulan Real America’s Voice, son yıllarda ortaya çıkan birkaç Trump yanlısı kanaldan biri olan nispeten belirsiz bir sağcı kablolu haber kuruluşudur. Konukları ve sunucuları, 2020 başkanlık seçimleri, 2021 Kongre Binası isyanı ve QAnon dahil olmak üzere çeşitli konular hakkında komplo teorileri yaydılar.
Gösteri programında Trump’ın eski baş danışmanı Steve Bannon, klasik rockçı ve siyasi aktivist Ted Nugent ve muhafazakar Turning Point grubunun kurucusu Charlie Kirk gibi Maga dünyasından bazı büyük isimler yer alıyor. BBC yorum almak için ağla iletişime geçti.
Oval Ofis’teki tartışmanın ardından Glenn, internette yaptığı paylaşımda “Ukrayna halkına karşı aşırı bir empati duyduğunu” ancak Zelenski’nin takım elbise giymemesinin ABD’ye karşı “içsel saygısızlığını” gösterdiğini söyledi.
Zelenski’nin savunucuları, Winston Churchill’in İkinci Dünya Savaşı sırasında gündelik kıyafetler giydiği fotoğraflarını internette yayınladı.
Fotoğraflarlarda İngiliz liderin dönemin ABD Başkanı Franklin Roosevelt ile yaptığı görüşmede tulum benzeri kıyafetler giydiği, dünya liderleriyle yaptığı görüşmelerde ise askeri üniforma ve takım elbise giydiği görülüyor.
Churchill, İkinci Dünya Savaşı sırasında Beyaz Saray’a giderken, Alman hava saldırısını haber veren uyarı kornalarından esinlenerek ‘siren kıyafeti’ adını verdiği tek parça bir takım elbise giydi.
Glenn’in sorusundan sonra, basın toplantısı hızla devam etti ve ABD’nin Ukrayna’ya daha fazla silah gönderip göndermeyeceğine dair bir soruya geçti. Trump, bir cevabın sonunda takım elbise sorusuna geri döndü.
“Giyimini çok beğeniyorum,” diye espri yaptı ve Zelenski’yi işaret ederek, “Bence çok güzel giyinmiş,” dedi.
Trump’ın perde arkasında tavrının biraz farklı olduğu iddia ediliyor. ABD’li haber ajansı Axios, toplantı öncesinde Beyaz Saray çalışanlarının Zelenskiy’den takım elbise giymesini istediklerini ve Zelenskiy’in bunu yapmaması üzerine rencide olduklarını bildirdi.
Ancak iki dünya lideri, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’in araya girmesinin ardından yaklaşık 20 dakika göreceli samimi bir şekilde soruları yanıtlamayı sürdürdü ve ardından sıra dışı bir tartışma yaşandı.
Vance, defalarca “saygı” konusunu gündeme getirdi. Ukrayna liderinin kendisine “JD” demesi üzerine Zelenskiy’den “Bay Başkan” diye söz etti ve şöyle dedi: “Şu anda Oval Ofis’e gelip bunu Amerikan medyası önünde tartışmaya çalışmanızın saygısızlık olduğunu düşünüyorum.”
Tartışma oradan itibaren yokuş aşağı gitti. Takım elbisesiz Zelensky, iki ülke arasındaki ilişkiler yeni bir savaş zamanı düşük seviyesine ulaştığında kısa sürede Beyaz Saray’dan kovuldu.’
/BBC Word/
